
ทบทวนความรู้เพิ่มเติม

หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.พัชรี ผลโยธิน
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.พัชรี ผลโยธิน

หลักสูตร คือ การวางแผนสิ่งที่ต้องการให้เกิดขึ้นในการเรียนอาจอยู่ในรูปที่มองเห็น คือ เอกสารหลักสูตร และสิ่งที่มองไม่เห็น คือ การปฏิสัมพันธ์
เด็กปฐมวัย มาจากคำภาษาอังกฤษว่า Yong children หมายถึงเด็กแรกเกิด - 8 ปี
- ช่วงวัยทารก 0 - 3 ปี
- ช่วงก่อนเข้าเรียน 3 - 5 ปี
- ช่วงวัยอนุบาล 5 - 6 ปี
- ช่วงประถม 6 - 8 ปี
หลักสูตรปฐมวัย พุทธศักราช 2560
คือ กรอบทิศทาง แนวปฏิบัติ และมาตรฐานหลักสูตรสถานศึกษาปฐมวัยและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการจัดการศึกษาปฐมวัย
ความสำคัญของหลักสูตร
- เป็นเอกสารของทางราชการ
- เป็นเกณฑ์มาตรฐานการศึกษาปฐมวัย
- เครื่องมือช่วยเสริมเอกภาพของชาติ
- เป็นเครื่องชี้แนวทางการสอนของครูปฐมวัย
- เป็นแนวทางการจัดประสบการณ์การสอน
- เป็นแผนดำเนินงานของผู้บริหารสถานศึกษา
ลักษณะของหลักสูตร
- เป็นเอกภาพ
- มีความยืดหยุ่น
- มีความเป็นสากลบนพื้นฐานความเป็นไทย
- กำหนดช่วงแรกเกิด - 6 ปี
- ใช้ได้ทุกกลุ่มเป้าหมาย
จุดเน้นการพัฒนาหลักสูตร
- พัฒนาเป็นองค์รวม
- เน้นเด็กเป็นสำคัญ
- เรียนรู้ด้วยการกระทำ
- บูรณาผ่านการเล่น
สาระการเรียนรู้
- ตัวเด็ก
- บุคคลและสถานที่แวดล้อมเด็ก
- ธรรมชาติรอบตัวเด็ก
- สิ่งต่างๆ รอบตัวเด็ก
ประสบการณ์สำคัญ
- ด้านร่างกาย
- ด้านอารมณ์
- ด้านสังคม
- ด้านสติปัญญา
Website : หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560 โดย รองศาสตราจารย์ ดร.พัชรี ผลโยธิน
การสอนแบบโครงการ Project Approach
การสอนแบบโครงการ การเรียนรู้ของเด็กมาจากการกระทำ
เด็กเป็นผู้ที่ต้องพัฒนา มีความคิด มีความมุ่งหมาย
ความต้องการที่จะเรียนรู้ทำอะไรอย่างใดอย่างหนึ่งเป็นของตนเองต้องพึ่งตนเอง
การสอนแบบโครงการมุ่งพัฒนาทางร่างกายและจิตใจของเด็กไปพร้อมกัน
วิธีจัดการเรียนการสอนมี 4
ระยะ คือ
ระยะที่ 1 เริ่มต้นโครงการ เด็กจะร่วมกันคิดเรื่องที่สนใจ
ระยะที่ 2 ระยะวางแผนโครงการ เป็นช่วงเวลาที่กำหนดจุดประสงค์ว่าต้องการเรียนรู้อะไร
กำหนดขอบเขตเนื้อหา ระยะเวลาและวิธีการศึกษา
ระยะที่ 3 ดำเนินโครงการตามที่กำหนดไว้ ที่เน้นระบวนการแก้ปัญหา
จัดเป็นหัวใจของการสอนแบบโครงการ
เพราะเด็กจะได้รับข้อมูลใหม่จากประสบการณ์ตรงหรือเป็นแหล่งข้อมูลพื้นฐานเพราะเด็กได้สนทนา
พูดคุยกับบุคคล และสืบค้นจากแหล่งเรียนรู้
ขณะเดียวกันเด็กสามารถค้นความรู้จากแหล่งข้อมูลรอง (Secondary Sources) เช่น การดูวีดีทัศน์ การอ่านหนังสือ เป็นต้น
ระยะที่ 4 สรุปโครงการ ครูและเด็กร่วมวางแผนสรุปโครงการ
เป็นขั้นตอนการประเมินโครงการ ทบทวนการปฏิบัติ และวางแผนโครงการใหม่
วิธีการสรุปโครงการอาจจะให้เด็กนำผลงานที่ได้รับมอบหมายมาแสดงต่อครูแล้วอภิปรายประเด็นปัญหา
หรือให้เด็กนำเสนอผลงาน ในรูปของการจัดแสดง จัดเป็นนิทรรศการ หรือสาธิตผลงาน
กิจกรรมหลักในโครงการ 4
กิจกรรม
คือ กิจกรรมสนทนาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นในชั้นเรียน
กิจกรรมทัศนศึกษา กิจกรรมสืบค้น และกิจกรรมนำเสนอผลงาน
กิจกรรมสืบค้นมีหลากหลายได้แก่
การรวบรวมข้อมูลที่ได้จากการสังเกต การสัมภาษณ์ การปฏิบัติทดลอง การรวบรวมเอกสาร
การรายงาน การจัดแสดงผลงานที่ได้จากโครงการ เป็นต้น
เรื่องที่จะเรียนมาจากความสนใจของเด็กที่ต้องการเรียนอย่างลุ่มลึก
เด็กจึงเป็นผู้วางแผนและร่วมคิด ร่วมมือสืบค้นกับผู้อื่น ครูเป็นผู้สนับสนุน
สังเกตและอำนวยความสะดวก หากเรื่องนั้นมีความเป็นไปได้ มีแหล่งข้อมูลเพียงพอ
พ่อแม่และชุมชนมีความพร้อมที่จะร่วมมือ
ทักษะการเรียนรู้หนังสือจำนวน
ให้บูรณาการในหัวเรื่องโครงการ รวมทั้งวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และภาษา ดังนั้น
หัวเรื่องหนึ่งที่เด็กสนใจเรียนรู้นั้นต้องมีเวลาอย่างน้อย 1
สัปดาห์และควรสำรวจที่โรงเรียนเหมาะกว่าที่บ้าน
เพิ่มเติม
- เด็กแรกเกิด - 2 ปี เลี้ยงดูตามชีวิตประจำวัน เน้นการเลี้ยงดูผู้ปกครอง พ่อ แม่เป็นสำคัญ
- เด็กวัย 2 - 3 ปี จะไม่มีมาตรฐาน เป้าหมายจะส่งเสริมการเลี้ยงดูและการเรียนรู้
- เด็กวัย 3 - 6 ปี มีเกณฑ์มาตรฐาน 12 มาตรฐาน คุณลักษณะ ตัวชี้วัด และตัวบ่งชี้
- วิธีการเรียนรู้ของเด็กสามารถผ่านเล่นได้ จัดการเรียนการสอนมีความสอดคล้อง ประสบการณ์สำคัญ สาระการเรียนรู้ และสาระที่ควรเรียนรู้ สร้างบรรยากาศและสภาพแวดล้อมสำหรับเด็ก
คำศัพท์น่ารู้
1. Standrad มาตรฐาน
2. Holistic องค์รวม
3. Management บริหาร
4. Service ราชการ
5. Consistent สอดคล้อง
การนำความรู้ไปประยุกต์ใช้
- สามารถนำหลักสูตรไปประกอบในการเรียนการสอน โดยการบูรณาการและนำไปปรับใช้ในการสอนเด็กปฐมวัย อย่างเหมาะสมกับวัยของเด็กและตามความสามารถ โดยส่งเสริมพัฒนาการและประสบการณ์เป็นสำคัญจากการกระทำ นำวิธีการสอนแบบโครงการไปใช้ให้เป็นขั้นตอนและชัดเจน เปิดโอกาสมให้เด็กมีส่วนร่วม และเรียนรู้อย่างลุ่มลึก เน้นการกระทำเป็นสำคัญ โดยมีครูคอยอำนวยความสะดวกเสมอ
การประเมิน
ประเมินตนเอง
- ตั้งใจฟังที่อาจารย์สอน แสดงความคิดเห็นและรับฟังความคิดเห็นจากเพื่อนๆ จดบันทึกความรู้เพิ่มเติมและรับฟังคำแนะนำการเรียนการสอน การใช้ชีวิตประจำวันจากอาจารย์ ทำให้ได้รับทั้งความรู้และกำลังใจในการเรียนและการใช้ชีวิตค่ะ
ประเมินเพื่อน
- เพื่อนๆตั้งใจฟังที่อาจารย์สอน แสดงความคิดเห็นและจดบันทึกความรู้เพิ่มเติม รับฟังคำแนะนำจากอาจารย์
ประเมินอาจารย์
- อาจารย์อธิบายหลักสูตรได้ละเอียดและชัดเจน มีการยกตัวอย่าง และความรู้เพิ่มเติมในการเรียนการสอน การใช้ชีวิตประจำวันในอนาคต เปิดโอกาสให้นักศึกษาแสดงความคิดเห็นร่วมกัน ให้คำแนะนำ ให้กำลังใจและสิ่งที่ควรแก้ไขให้เหมาะสมกับการเป็นครูในอนาคตที่ดี